Người Việt biết ăn mắm và sử dụng nước mắm từ cuối thế kỷ 16?
Lần tái xuất này của ông Donald Trump diễn ra trong bối cảnh địa chính trị và kinh tế toàn cầu đã thay đổi sâu sắc sau đại dịch Covid-19, nhưng sự thay đổi chính sách đối nội và đối ngoại của Mỹ mới là động lực chính làm thay đổi cách vận hành của quan hệ quốc tế, xoay chuyển thế giới sang một kỷ nguyên mới.Sự xuất hiện và được ủng hộ của ông Trump không phải là ngẫu nhiên, mà là hệ quả tất yếu của những biến động sâu sắc trong nội bộ nước Mỹ, thành trì của lý tưởng dân chủ tự do và hệ thống quốc tế. Sau Chiến tranh Lạnh, toàn cầu hóa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nói chung nhưng cũng làm sâu sắc thêm các bất bình đẳng xã hội, tạo ra những nhóm yếu thế về kinh tế và xã hội ngay tại các quốc gia phát triển. Chính những người này đã trở thành lực lượng ủng hộ mạnh mẽ cho những chính trị gia dân túy như ông Trump, người cam kết bảo vệ lợi ích quốc gia, ngăn chặn nhập cư và phục hồi kinh tế trên tư duy bảo hộ.Trump 2.0 đánh dấu sự thoái trào mạnh mẽ của lý tưởng dân chủ tự do - nền tảng quan trọng tạo nên sự ổn định toàn cầu suốt thời kỳ hậu Chiến tranh Lạnh. Hiện tượng này cũng là phản biện mạnh mẽ đối với luận điểm "cáo chung của lịch sử" của Francis Fukuyama, người trong những năm đầu của thập niên 90 của thế kỷ 20 từng cho rằng dân chủ tự do và kinh tế thị trường là hình thức quản trị cuối cùng và tốt nhất mà nhân loại hướng đến. Thực tế cho thấy lịch sử không những không dừng lại mà còn tiếp tục biến động dữ dội với sự trỗi dậy của mô hình chính trị và các phong trào dân túy, minh chứng rõ ràng rằng các lý tưởng tự do chưa bao giờ thực sự chiến thắng hoàn toàn và không thể là mô hình duy nhất cho một thế giới đầy đa dạng và phức tạp. Cùng lúc đó, thế giới cũng chứng kiến sự hồi sinh mạnh mẽ của tư tưởng hiện thực chủ nghĩa trong quan hệ quốc tế. Quan điểm cho rằng bản chất của quan hệ quốc tế là cuộc đấu tranh giành quyền lực và bảo vệ lợi ích quốc gia ngày càng lan tỏa mạnh mẽ và chi phối tư duy của các nhà lãnh đạo, từ Moscow đến Bắc Kinh, và hiện nay ngự trị ở Washington. Sau nhiều thập niên theo đuổi vai trò lãnh đạo thế giới để thúc đẩy lý tưởng tự do dân chủ, siêu cường Mỹ cũng đối diện nguy cơ suy vong trong cái bẫy mà GS John Kenedy gọi là "sự quá tải của đế chế". Trên bàn cờ lớn bị thách thức gay gắt từ nhiều phía, Mỹ không thể không thay đổi nếu muốn duy trì bá quyền toàn cầu. Chính quyền Trump không chỉ tìm cách củng cố sức mạnh kinh tế và quân sự của mình, mà còn tìm cách thay đổi các luật chơi toàn cầu nay không còn lợi cho Mỹ. Trump 2.0 vừa là tiếp biến, vừa là thay đổi cách mạng từ Trump 1.0, cách tiếp cận triệt để hơn, cực đoan hơn và quyết liệt hơn. Dưới thời Trump 2.0, thế giới sẽ tiếp tục chứng kiến sự suy giảm có thể dẫn tới khủng hoảng của chủ nghĩa đa phương, giảm cam kết với các tổ chức quốc tế, và gia tăng mạnh mẽ của chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch và bảo hộ đầu tư. Chính sách "nước Mỹ là trên hết", không chỉ gây áp lực mạnh hơn nữa với các đối thủ thương mại lớn như Trung Quốc, mà cả các đồng minh truyền thống như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước láng giềng thân thiện như Canada, Mexico. Nước Mỹ sẽ vị kỷ hơn, thực dụng hơn, sử dụng quyền lực và lợi thế để tăng cường sức mạnh bản thân, hơn là cung cấp các hàng hóa công (public goods) trên thế giới. Nước Mỹ sẽ rút khỏi các cuộc chiến tranh tốn kém, cô lập với thế giới đầy rẫy xung đột, thu lợi từ chạy đua vũ trang ở quy mô toàn cầu. Không phải ngẫu nhiên ông Trump đề cập đến xây dựng "Vòm Sắt" (Iron Dome, nay đã đổi tên thành Vòm Vàng) trong khi nước Mỹ đã được bảo vệ bởi hai đại dương. Trật tự đa cực sẽ hỗn loạn, bất định và bất ổn hơn nhiều so với "khoảnh khắc đơn cực" ngắn ngủi trong lịch sử. Có lẽ, điểm khác biệt của chủ nghĩa hiện thực ngày nay và các chủ nghĩa hiện thực trước là yếu tố công nghệ. Những tiến bộ nhanh chóng trong khoa học công nghệ, nhất là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), blockchain và công nghệ lượng tử, đã làm thay đổi sâu sắc tư duy, hành xử và cách xác định sức mạnh quốc gia. Các quốc gia đang tích cực đầu tư vào công nghệ để nâng cao sức mạnh, đồng thời áp dụng các chiến lược an ninh mới nhằm tận dụng ưu thế công nghệ, tạo ra lợi thế cạnh tranh và kiểm soát các nguồn lực chiến lược trong cuộc cạnh tranh toàn cầu mới. Mỹ không thể đứng ngoài cuộc đua này, không thể không kiểm soát khả năng tiếp cận (và ngăn chặn khả năng tiếp cận của đối thủ) đối với các nguồn khoáng sản chiến lược, con át chủ bài cho chạy đua khoa học công nghệ trong 100 năm tới.Nhiệm kỳ mới của Tổng thống Donald Trump cũng chỉ kéo dài trong 4 năm nhưng sẽ làm thay đổi căn bản tư duy và chiến lược của Mỹ trong nhiều thập niên tới. Thế giới sẽ đối mặt với thách thức ngày càng lớn về sự thiếu hụt lãnh đạo toàn cầu. Mỹ, một thời được xem là trụ cột của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, giờ đây sẽ thoái thác việc gánh vác trách nhiệm quốc tế trong khi đó, các quốc gia lớn như Trung Quốc và Nga sẽ tích cực tận dụng khoảng trống này để mở rộng ảnh hưởng theo các cách khác nhau. Các thể chế quốc tế như Liên Hiệp Quốc, WTO hay WHO sẽ ngày càng trở nên yếu kém hơn, thiếu hiệu quả trong việc giải quyết các cuộc khủng hoảng toàn cầu. Các liên minh, liên kết, tập hợp lực lượng cũng theo đó biến động linh hoạt, đa chiều, đa tầng nấc. Một thế giới mới của chủ nghĩa hiện thực trần trụi, chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa bảo hộ sẽ chứng kiến bất ổn gia tăng, căng thẳng leo thang và sự phân hóa sâu sắc. Thế giới đó đầy bất ổn và rủi ro, nhưng chắc chắn có không ít những cơ hội mới. Các quốc gia vừa và nhỏ trong đó có Việt Nam cần sẵn sàng thích ứng nhanh chóng và linh hoạt, thiết kế các "mỏ neo" để sẵn sàng đối phó với sóng dữ, trong khi khéo léo tận dụng các cơ hội để bảo vệ và gia tăng lợi ích trong một trật tự quốc tế đang biến chuyển mạnh mẽ.VinFast nhận cú đúp giải thưởng tại IIMS 2024
Ngày 9.2, theo nguồn tin của PV Thanh Niên dự án đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của Tỉnh ủy Cà Mau đã giải ngân được hơn 187 tỉ, tương đương 52% kế hoạch sau hơn 1 năm khởi công.Trước đó, ngày 5.8.2023, dự án được khởi công. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 362 tỉ đồng; trong đó chi phí xây dựng chiếm hơn 200 tỉ đồng. Công trình bao gồm 1 tầng bán hầm, 6 tầng nổi với tổng diện tích 13.767 m2, chiều cao 37,15 m. Đối với gói thầu số 29a (trụ sở làm việc, cải tạo nhà làm việc hiện trạng, thử tĩnh cọc) có giá trị hợp đồng gần 154 tỉ đồng. Hiện tại, nhà thầu đã cơ bản hoàn thành phần bê tông cốt thép, xây, trát và lắp đặt đường ống cấp thoát nước đạt khoảng 75% khối lượng. Các công tác hoàn thiện như ốp lát gạch - đá granite, bả mastic, gia công cửa, lắp đặt khung kính đang được triển khai. Còn gói thầu số 29b (công trình phụ trợ và hạ tầng kỹ thuật, thử tĩnh cọc) có giá trị hợp đồng hơn 47 tỉ đồng. Đến nay, hạng mục bể nước sinh hoạt và PCCC đã hoàn thành, trong khi hạng mục nhà kỹ thuật và hàng rào trên các tuyến đường Hùng Vương, Phan Ngọc Hiển, Trần Hưng Đạo và giáp ranh trụ sở UBND tỉnh đang được thi công. Tiến độ gói thầu này bị ảnh hưởng do một số công trình hiện hữu vẫn đang sử dụng, khiến một số hạng mục như sân thể thao, nhà phục vụ, nhà xe hai bánh, nhà cảnh sát bảo vệ mục tiêu chưa thể triển khai ngay.Gói thầu số 30 (hệ thống cung cấp điện, điện năng lượng mặt trời, máy phát điện, âm thanh, camera, thông tin liên lạc, thang máy, điều hòa không khí, phòng cháy chữa cháy, chống sét, hệ thống an ninh và quản lý tòa nhà) đã thực hiện được khối lượng công việc trị giá hơn 55 tỉ đồng, đạt 59,55% hợp đồng. Các thiết bị quan trọng như điều hòa không khí, máy phát điện, thang máy, hệ thống camera, hệ thống điện, phòng cháy chữa cháy đã được nhập về và đang triển khai lắp đặt theo tiến độ của gói thầu liên quan.Vào tháng 11.2024, UBND tỉnh Cà Mau có công văn đồng ý điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của Tỉnh ủy Cà Mau đến hết năm 2025. Theo kế hoạch ban đầu, dự án thực hiện trong giai đoạn 2021 - 2024.
Lần đầu tiên quân đội Việt Nam - Lào - Campuchia diễn tập quân y chung
Phát biểu trước truyền thông Malaysia vào ngày 28.1, chuyên gia bóng đá Malaysia Yamal Nasser nói: "So với các nền bóng đá lân cận ở Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia và Việt Nam, bóng đá Malaysia đang tụt hậu. Để tránh tình trạng tụt hậu này, Malaysia phải sử dụng chính sách dùng cầu thủ nhập tịch ít nhất trong khoảng từ 5 – 7 năm nữa. Rồi song song với việc sử dụng nhập tịch, chúng ta phải đào tạo cầu thủ trẻ thật tốt, để thay đổi thực tế này trong tương lai".Đội tuyển quốc gia Malaysia bị loại ngay vòng bảng AFF Cup 2024. Trước đó, đội U.23 Malaysia cũng bị loại ngay vòng bảng nội dung bóng đá nam SEA Games 32 năm 2023. Những điều này buộc bóng đá Malaysia phải thay đổi. Họ cần có thành tích cụ thể để kích thích các nguồn lực xã hội, vực dậy nền bóng đá nước họ.Trong năm 2025, bóng đá Malaysia có các nhiệm vụ chính, đó là vòng loại Asian Cup 2027 và SEA Games 33. Ở vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027, đội tuyển quốc gia Malaysia chung bảng F với đội tuyển Việt Nam. Đây là 2 đối thủ chính cạnh tranh vé vào vòng chung kết (VCK) giải châu Á. Còn tại SEA Games 33 diễn ra vào cuối năm nay, không loại trừ khả năng U.22 Malaysia sẽ tiếp tục chạm trán U.22 Việt Nam.Để chuẩn bị cho chiến dịch vòng loại Asian Cup 2027 gặp đội tuyển Việt Nam, Malaysia sẽ nhập tịch một loạt cầu thủ. Tuy nhiên, chuyên gia Yamal Nasser khuyến cáo những cầu thủ nhập tịch này nên là những người có một phần nguồn gốc Malaysia.Chuyên gia Malaysia Yamal Nasser nói: "Vấn đề của bóng đá Malaysia các năm qua là chúng ta có cơ sở vật chất tốt, nhưng khâu đào tạo chưa tốt. Chúng ta cần duy trì các dự án bóng đá trẻ một cách liên tục. Trước mắt, bóng đá Malaysia cần thu hút các cầu thủ nhập tịch, cùng lúc đó chúng ta cũng cần gấp rút đào tạo nguồn cầu thủ nội. 2 việc này phải thực hiện đồng bộ".Trước đó, cựu HLV đội U.23 Việt Nam, ông Hoàng Anh Tuấn nhận xét về bóng đá Malaysia: "Kể từ sau thời HLV Rajagopal vô địch AFF Cup 2010, bóng đá Malaysia đi xuống thấy rõ. Chất lượng đào tạo trẻ của Malaysia không ổn định bằng chất lượng đào tạo trẻ của bóng đá Việt Nam trong những năm qua".Cũng trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến nay, bóng đá Việt Nam có thêm 2 lần vô địch AFF Cup (2018, 2024), 2 lần vô địch SEA Games (2019, 2022) và 2 lần vô địch U.23 Đông Nam Á (2022, 2023). Trong khi đó, bóng đá Malaysia chỉ có thêm 1 lần vô địch SEA Games vào năm 2011. Việc bóng đá Malaysia gấp rút nhập tịch cầu thủ sẽ khiến đội tuyển Việt Nam bị chịu nhiều sức ép. Ông Kim Sang-sik sẽ đối mặt với bài toán nhân sự khi chúng ta sẽ thiếu Xuân Son. Tháng 6.2025, đội tuyển Việt Nam sẽ đấu Malaysia tại vòng loại Asian Cup 2027.
Là một trong những nhóm xe đang rất hút khách, thế nhưng trong tháng đầu năm 2025, phân khúc crossover cỡ trung tại Việt Nam cũng không thể giữ được đà tăng trưởng doanh số như những tháng trước đó, khi hầu hết mẫu mã đều ghi nhận lượng xe bán ra sụt giảm khá mạnh.Theo số liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) và TC Motor (đơn vị nhập khẩu, lắp ráp và phân phối các dòng xe Hyundai tại Việt Nam), khép lại tháng 1.2025, nhóm xe crossover cỡ trung chỉ bán ra tổng cộng 3.403 xe. Doanh số này giảm hơn 1.600 xe, tương đương khoảng 32% so với tháng liền trước. Đáng chú ý, ngoại trừ Ford Territory, tất cả mẫu mã còn lại (được công bố số liệu bán hàng) đều ghi nhận mức tăng trưởng âm. Ngay cả mẫu xe vốn rất được ưa chuộng và ổn định như Mazda CX-5. Số liệu cho thấy, mẫu xe Nhật khép lại tháng 1.2025 chỉ bán ra 1.000 xe, giảm 125 xe, tương đương khoảng 11% so với tháng cuối năm ngoái. Mặc dù vậy, kết quả này không ảnh hưởng nhiều đến thứ hạng của CX-5 trên bảng xếp hạng doanh số tháng ở phân khúc; khi mẫu xe do THACO AUTO phân phối vẫn giữ vị thế đứng đầu, thậm chí tiếp tục bỏ xa đối thủ bám đuổi Ford Territory.Mẫu crossover thương hiệu Mỹ khép lại tháng đầu năm với 700 xe đến tay khách hàng, tăng 11% so với tháng 12.2024 đồng thời là mẫu xe duy nhất phân khúc ghi nhận doanh số tăng trưởng trong tháng. Tuy nhiên, thành tích này vẫn chưa đủ giúp Territory vượt mặt Mazda CX-5 trên bảng xếp hạng, bởi khoảng cách trước đó giữa hai mẫu xe dẫn đầu nhóm SUV/ Crossover cỡ trung vẫn quá xa.Ở nhóm còn lại, bộ đôi xe của Hyundai gây chú ý nhất khi đồng loạt chứng lượng xe bán ra lao dốc. Theo đó, Tucson kết thúc tháng 1 chỉ bán ra 476 xe, giảm đến hơn một nửa so với thời điểm cuối năm 2024. Kết quả này khiến mẫu xe Hàn Quốc bỏ lỡ cơ hội vươn lên dẫn đầu phân khúc, trong bối cảnh đối thủ Mazda CX-5 vừa bất ngờ "xảy chân".Trong khi đó, "đàn anh" Hyundai Santa Fe thậm chí còn "thê thảm" hơn. Trong tháng mở màn năm 2025, mẫu xe này chỉ bán ra 155 xe, giảm đến gần 700 xe, tương đương khoảng 81%. Doanh số này khiến Santa Fe bị đẩy xuống vị trí thứ 6 trên bảng xếp hạng doanh số tháng, xếp dưới cả Mazda CX-8 (bán ra 205 xe).Các mẫu xe khác ở phân khúc crossover cỡ trung gồm Honda CR-V, Kia Sportage, Kia Sorento, Mitsubishi Outlander hay bộ đôi Peugeot 5008/3008 trong tháng 1.2025 cũng ghi nhận doanh số giảm nhẹ từ vài xe đến vài chục xe so với tháng 12.2024. CR-V vẫn xếp thứ 4, sau lần lượt Mazda CX-5, Ford Territory và Hyundai Tucson. Trong khi thứ hạng ở nhóm còn lại không có nhiều xáo trộn.Thực tế, việc hàng loạt mẫu crossover cỡ trung tại Việt Nam ghi nhận doanh số sụt giảm trong tháng mở màn năm 2025 cũng không phải kết quả quá bất ngờ. Bởi tháng 1.2025 là thời điểm cận sát Tết nguyên đán âm lịch, giai đoạn nhiều người Việt đã hoàn tất việc mua sắm cuối năm. Chính vì vậy, nhu cầu sở hữu ô tô thường sụt giảm rất mạnh, qua đó kéo theo lượng xe bán ra của hầu hết mẫu mã, phân khúc.Các chuyên gia trong ngành ô tô tại Việt Nam dự báo, trong năm nay, crossover cỡ trung vẫn sẽ là một trong những phân khúc xe được người dùng ô tô trong nước ưa chuộng nhất. Bên cạnh tính đa dụng, đáp ứng cùng lúc nhiều nhu cầu, giá bán của nhóm xe này cũng khá hợp lý và "vừa túi tiền" với số đông, đặc biệt nhóm khách mua xe phục vụ gia đình.
Yêu Việt Nam qua những clip triệu view rực rỡ sắc màu
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, trong ngày 26.1, vịnh Bắc bộ đã có gió đông bắc mạnh cấp 8 (ngang cấp bão nhiệt đới), giật cấp 9 - 10; trạm Hòn Ngư và trạm Phú Qúy có gió giật mạnh cấp 8.Dự báo, trong ngày và đêm 27.1, vịnh Bắc bộ có gió mạnh cấp 6 - 7, chiều tối và tối có lúc cấp 8, giật cấp 9, biển động mạnh, sóng cao 2 - 4,5 m.Khu vực bắc và giữa Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa) có gió mạnh cấp 7, có lúc cấp 8, giật cấp 9, biển động mạnh, sóng cao 3 - 5 m.Vùng biển từ Quảng Trị đến Cà Mau và khu vực nam Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Trường Sa) có gió mạnh cấp 6, có lúc cấp 7, giật cấp 8 - 9, biển động mạnh, sóng cao 3 - 5 m.Từ đêm 27 - 28.1, khu vực bắc và giữa Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa) gió đông bắc mạnh cấp 6 - 7, giật cấp 8 - 9, biển động mạnh, sóng cao 3 - 5 m.Vùng biển từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi gió đông bắc mạnh cấp 6, giật cấp 7 - 8, biển động, sóng cao 3 - 5 m; vùng biển từ Bình Định đến Cà Mau và khu vực nam Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Trường Sa) gió đông bắc mạnh cấp 6, có lúc cấp 7, giật cấp 8 - 9, biển động mạnh, sóng biển cao 3 - 5 m.Vịnh Bắc bộ gió đông bắc mạnh cấp 5, có lúc cấp 6, giật cấp 7 - 8, biển động, sóng biển cao 2 - 3 m. Cấp độ rủi ro thiên tai do gió mạnh trên biển cấp 2. Toàn bộ tàu thuyền hoạt động trên các khu vực trên đều có nguy cơ cao chịu tác động của lốc xoáy, gió mạnh và sóng lớn.Cùng ngày, cơ quan khí tượng cho biết, không khí lạnh đã ảnh hưởng toàn miền Bắc, tiếp tục ảnh hưởng đến Bắc và Trung Trung bộ. Ở Bắc bộ và Bắc Trung bộ trời rét đậm, vùng núi Bắc bộ rét hại, vùng núi cao có khả năng xảy ra băng giá, sương muối; ở Trung Trung bộ trời rét. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này phổ biến từ 9 - 12 độ C, vùng núi 6 - 8 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 3 độ C; từ Quảng Bình đến Huế phổ biến 14 - 17 độ C; từ Đà Nẵng đến Quảng Ngãi phổ biến 16 - 19 độ C.
